پمپ وکیوم
پمپ وکیوم یا پمپ خلاء برای كاهش فشار گاز در یك حجم معین و به عبارت دیگر برای كاهش چگالی گاز به كار میروند. بنابراین لازم است كه ذرات گاز از حجم برداشته شوند. اساساً دو دسته پمپ وکیوم وجود دارد:
الف) پمپهای وکیوم كه توسط آنها، ذرات گازی كه از حجم برداشته شده، در طول یك یا چندین مرحله متراكم سازی، پمپاژ میشود و به فضای اتمسفر، بیرون رانده میشود. ذرات گاز بوسیله جابجایی یا انتقال ضربه پمپاژ میشوند.
ب) پمپهای وکیوم كه در آنها، ذرات گاز كه میخواهیم برداشته شوند، چگالیده شده و یا به شكلی، مثلا شیمیایی، به سطح یك جامد مقید میشوند، كه این سطح خود بخشی از مرز حجم مورد نظر را تشكیل میدهد.
انواع پمپ وکیوم
1. پمپ های دورانی رینگ مایع
پمپ های دورانی رینگ مایع بر دو قسم هستند یک مرحله ای (روتور چمبری – Rotor Chamber) و دو مرحله ای (با سو پاپ – Side Plate) که هم به عنوان پمپ وکیوم و هم کمپرسور هوا (گاز) مورد استفاده قرار می گیرند.
پمپ های وکیوم دورانی رینگ مایع از دو قسمت اصلی روتور (شفت و پروانه) و بدنه (سیلندر و سر سیلندر ها) تشکیل شده است .
حركت دوراني و خارج از مركز پروانه حول محور پمپ در داخل سيلندر محتوي آب سبب تشكيل رينگ آب مي گردد. در جهت دوران با ورود و خروج مداوم پره ها در داخل آب، حجم بسته فضای بين دو سر سيلندر، هر دو پره و جداره داخلی رينگ آب در يك طرف افزايش می يابد (ناحيه مكش) و عمل مكش صورت می گيرد و در طرف ديگر كاهش يافته (ناحيه دهش) و عمل تراكم انجام می پذيرد .
عمل خنک كردن پمپ بوسيله آب انجام می گيرد و می توان از كندانس (Condensation) ذرات آب همراه هوای خروجی و برگشت آن به پمپ نيز استفاده نمود كه در نتيجه خنک شدن پمپ و تثبیت درجه حرارت عمل تراكم بصورت ايزوترمال (Iso-thermal) صورت مي پذيرد .
2. پمپ وکیوم بلوئر
مکانیسم عمل بلوئر
دو روتور که متقارن می باشند در جهت مخالف یکدیگر در چرخشند. سیال مورد انتقال وارد فضای اطراف روتور ها می شود و از دهانه ورودی به وسیله چمبر های شکل گرفته بین روتور ها و Housing بلوئر به دهانه خروجی منتقل می شود.. هر چرخش روتورها باعث جابجائی و کمپرس حجم معینی از سیال (Scoop volume qo) می شود که واحد آن لیتر در دوران (litre/revolution) می باشد.
هوای متراکم شده کاملاً عاری از روغن (Oil-free) می باشد. عمل خنک کردن بلوئر از طریق تبادل حرارت با هوای محیط انجام می شود.
پمپ وکیوم بلوئر از قسمتهای اصلی ذیل تشکیل شده است:
روتورها
بر حسب سایز، از جنس چدن مقاوم مخصوص یا فولاد می باشند که در مرحله آخر بالانس دینامیکی هستند.
چرخ دنده ها
از نوع مورب (Helical) و از جنس فولاد مخصوص می باشند.
بیرینگها
روتورها توسط بیرینگ ها در جای خود قرار می گیرند. سیستم روانکاری به صورت حمام روغن با مکانیسم پرتاب روغن به بیرینگ ها و چرخ دنده ها انجام می شود.
سیل کننده ها
چمبر انتقال دهنده توسط یک سری رینگ پیستون از مخزن روغن جدا و سیل می گردد.
سیلندر و سر سیلندر ها
از جنس چدن خاکستری با کیفیت بالا می باشند که و نیازی به سیستم خنک کننده ندارند.
موارد مصرف پمپ وکیوم :
پمپ های وکیوم در صنایع مختلف استفاده می شود نظیر:
• صنصت قند : ایجاد خلا در سیستم های تغلیظ
• نیروگاه ها : کندانسور خلاتوربین های بخار
• صنایع غذایی : سیسم های اواپراسیون
• بیمارستان ها : سیستم ساکشن مرکزی
• معادن و فلزات : ریخته گری در خلا ، کنستانتره