فصل گرما نزدیک است و نگرانیها از قطعی برق در صنایع و شبکههای خانگی همچنان پابرجاست. هرچند سال پیش قطعی برق در بخش خانگی کاهش محسوسی پیدا کرد، اما با توجه به خاموشیهایی که در شهرستان ورامین رخ داد میتوان گفت وعده دولت سیزدهم مبنی بر حل کامل این مشکل تحقق پیدا نکرد.
صنایع نیز تحت تاثیر این موضوع کم آسیب ندیدند. بر اساس آخرین آمار ارائهشده خسارت ناشی از قطعی برق صنایع در سال 1400 حدود هفت میلیارد دلار برآورد شد. بر اساس گفته حمیدرضا صالحی، عضو هیات مدیره سندیکای صنعت برق ایران، به تجارتنیوز این رقم در سال 1401 نیز حدود شش میلیارد دلار است.
حال با استناد به برخی مولفهها که در ادامه به آن پرداخته میشود به نظر میرسد تابستان امسال گرمتر از سالهای گذشته باشد و طبیعتاً مصرف روند صعودی پیدا میکند. پس باید منتظر ماند و دید راهکار دولت سیزدهم جز کم کردن دور کولر از تند به کند چه برای مواجه با تابستان امسال چیست؟
به علاوه، کاهش محسوس و پايدار میانگین دمای کل کشور در فصل گرم 1401 نسبت به مدت مشابه سال 1400، رشد شديد تقاضا طی دوره اوج مصرف در اين سال را کاهش داد. بنابراین یکی از دلایل کاهش قطعیهای برق بخش خانگی در سال گذشته همین موضوع تلقی میشود.
برای کنترل تراز شبکه برق در زمان پیک مصرف، علاوه بر «میانگین» دما در کل کشور، نحوه توزيع و پراکندگی «حداکثر» دما در سطح کشور مهم و تأثیرگذار است. از اين منظر وضعیت روز پیک مصرف 1401 نسبت به 1400 مناسبتر بود.
از بین هشت استان پرمصرف برق که نیمی از حداکثر تقاضای برق را به خود اختصاص میدادند، شش استان دمای نسبتاً پايینتری را در روز پیک مصرف 1401 تجربه کردند و اين موضوع عامل مهمی در کاهش خاموشیهای سال 1401 نیز به حساب میآمد.
اما حالا کشور در آستانه فصل گرما است و باید دید تابستان 1402 چطور قرار است سپری شود؟ به گفته پروفسور حسین اردکانی، پدر هواشناسی ایران، در روزنامه قدس تابستان امسال وضعیت متفاوتتری دارد. بررسی وضعیت آب و هوایی ایران نشان میدهد که تابستان امسال گرمتر از سالهای گذشته خواهد بود.
او توضیح داد: سال گذشته (1401) دمای هوای تهران به 41 درجه سانتیگراد رسید، اما پیشبینی میشود تابستان پیشرو پایتخت دمایی نزدیک به 43 تا 44 درجه سانتیگراد را تجربه کند. در خوزستان نیز احتمال دارد دمای هوا از 50 به 54 درجه برسد.
با این حساب به نظر میرسد تابستان گرمی در انتظار کشور باشد. قاعدتاً با افزایش گرما مصرف برق افزایش پیدا میکند. حال از آنجایی که تمرکز دولت برای تامین برق بیشتر بر بخش خانگی است، افزایش قطعی برق دامان صنایع را میگیرد. بنابراین تولید در کشور آسیب میبیند و تبعات آن یکی پس از دیگری ظاهر میشود.
علیرضا کلاهی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران، در این باره به تجارتنیوز گفت: در یک دهه گذشته تنها 10 درصد در بخش زیرساختی نیروگاهها سرمایهگذاری شده است. بنابراین میتوان گفت زیرساختها به خصوص در زمینه انتقال و توزیع اصلا کافی نیست. با این حساب حتی اگر یک نیروگاه هم احداث شود باز هم مشکل قطعی برق صنایع حل نمیشود.
او ادامه داد: پیشبینیها حاکی از آن است که امسال، موج گرما زیادتر شود. پس مصرف برق در بخش خانگی افزایش پیدا میکند تا جایی که شاید خیلی از شبکههای شهری به سمت فروپاشی حرکت کنند. همچنین از آن جاییکه مصرف برق خانگی در اولویت دولت است پیشبینی میشود که صنایع همچنان متحمل زیان و افت تولید شوند.
کلاهی توضیح داد که با افت تولید صنایع تورم افزایش پیدا میکند و طبیعتاً صادرات آسیب میبیند. این روند در نهایت به افزایش نرخ ارز در کشور ختم میشود.